KUALA LUMPUR:
Pencalonan Ketua Pembangkang Datuk Seri Anwar Ibrahim untuk bertanding
dalam pilihan raya kecil Dewan Undangan Negeri (Dun) Kajang menjadi
topik hangat di seluruh negara.
Keputusan itu menimbulkan
pelbagai persepsi termasuk hasrat Anwar untuk menjadi Menteri Besar
Selangor, namun persoalan yang sering diutarakan ialah adakah Penasihat
Parti Keadilan Rakyat (PKR) itu layak dilantik memegang jawatan itu.
Bekas
Hakim Mahkamah Rayuan Datuk Mohd Noor Abdullah menerangkan bahawa
Sultan Selangor, Sultan Sharafuddin Idris Shah mempunyai kuasa mutlak
dalam menentukan pelantikan individu yang layak menjadi Menteri Besar
negeri itu.
Beliau berkata kuasa itu diperuntukkan dalam Artikel 51, Undang-undang Tubuh Kerajaan Negeri Selangor 1959.
"Sultan
Selangor mempunyai kuasa mutlak dalam dua perkara dan boleh membuat
keputusan tanpa perlu nasihat iaitu yang pertama dalam hal pemilihan
Menteri Besar dan kedua, soal pembubaran Dewan Undangan Negeri.
"Dalam
membuat keputusan menyentuh kedua-dua perkara itu, Sultan tidak perlu
bertindak atas nasihat sesiapa," katanya kepada pemberita di Menara
Felda di sini, baru-baru ini.
Jelas Mohd Noor, Sultan berhak
untuk melantik seorang anggota Dun sebagai menteri besar yang menurut
pertimbangan baginda mendapat keyakinan majoriti dewan, dan syarat
kedua, seorang menteri besar yang dilantik mestilah berketurunan Melayu
dan beragama Islam.
Beliau berkata demikian dengan merujuk
kepada Artikel 51 (1) serta berdasarkan Artikel 53 (2)(a); dan Artikel
51 (2) tertakluk kepada Artikel 53 (4) dalam Undang-Undang Tubuh
Kerajaan Negeri Selangor 1959.
"Mengikut peruntukan tersebut,
Raja atau Sultan bagaimanapun boleh melonggarkan syarat kedua menurut
kuasa budi bicaranya bagi menepati syarat pertama," katanya.
Dalam
erti kata lain, katanya, perlembagaan memperuntukkan kuasa berada di
tangan rakyat dalam proses demokrasi di mana Sultan hanyalah merupakan
pemerintah perlembagaan dan mempunyai kuasa melantik menteri besar
berdasarkan undang-undang yang ditetapkan.
Bagaimanapun,
katanya, Sultan tidak boleh memilih siapa yang disukai baginda untuk
menjadi Menteri Besar kerana ia boleh ditafsir sebagai mencampuri
urusan politik negeri.
"Kalau dalam kes Selangor, dua parti
iaitu PAS dan PKR boleh mencadangkan nama calon yang sesuai dan jika
ditolak, mereka mesti mencadangkan nama lain," katanya.
Namun,
Mohd Noor berkata calon yang dicadangkan itu mesti daripada parti yang
menang dan dalam situasi di Selangor, misalnya, Sultan Selangor boleh
menentukan sama ada calon itu pemimpin parti PAS atau PKR.
Katanya, Sultan juga tidak mempunyai kuasa untuk menangguhkan pelantikan itu.
"Namun,
sebagai contoh, sekiranya wakil A yang mendapat majoriti undi, tetapi
wakil B pula menjadi pilihan Sultan, maka parti akan membuat keputusan
siapa menjadi menteri besar melalui proses lobi antara satu sama lain.
Jadi, apabila wakil B dipilih, maka wakil B akan berjumpa Sultan dan
mendapatkan perkenan Sultan.
"Ini bermakna (satu daripada) parti
beralah. Tapi, kalau parti tetap dengan keputusan majoriti untuk
memilih wakil A, maka Sultan tidak boleh lantik B. Ini kerana sekiranya
wakil B dilantik dan kemudian mendapat undi tidak percaya, dia kena
buang juga," terang beliau.
Dalam situasi sekarang, Mohd Noor
berkata Dun Selangor sudah bersidang dan katakan Anwar menang dalam
pilihan raya kecil itu, maka boleh diusulkan di dewan, beliau
dicalonkan jadi menteri besar.
"Menteri Besar sedia ada (Tan Sri
Abdul Khalid Ibrahim) menjadi MB atas perkenan Sultan untuk lima tahun.
Kalau beliau hendak meletak jawatan sebelum lima tahun, beliau boleh
menyerahkan surat peletakan jawatan kepada Sultan.
"Sekiranya
beliau tidak mahu meletakkan jawatan, maka adakan usul undi tidak
percaya terhadap beliau sebagai menteri besar dan (jika) usul (itu)
menang, beliau kalah. Maka, beliau kena lepaskan jawatan," terang Mohd
Noor.
Katanya selepas melantik menteri besar, Sultan juga
diperuntukkan kuasa untuk melantik Exco kerajaan negeri berdasarkan
cadangan menteri besar.
Berdasarkan Undang-undang dan
Perlembagaan negara, Mohd Noor berkata kriteria bagi seseorang calon
untuk bertanding kerusi Dun, beliau mestilah warganegara Malaysia,
beralamat di negeri yang ingin ditandingi, berumur lebih 21 tahun,
sempurna akal, tidak muflis dan tidak pernah dipenjara melebihi satu
tahun (tetapi boleh bertanding selepas tamat hukuman).
"Alamat
kad pengenalan calon mestilah di negeri tersebut, contohnya dalam kes
kekosongan Dun Kajang, mana-mana calon yang ingin bertanding, perlu
beralamat di Selangor. Tetapi, undang-undang tidak menyatakan berapa
lama calon perlu duduk di Selangor," katanya.
Pilihan raya kecil
itu bakal diadakan berikutan tindakan Anggota Dewan Undangan Negeri
Kajang Lee Chin Cheh dari PKR mengosongkan kerusi itu Isnin lepas.
Kepada
persoalan sekiranya keputusan rayuan pihak pendakwaan terhadap kes
liwat Anwar nanti berpihak kepada kerajaan, adakah ia akan menjejaskan
peluang Anwar untuk bertanding, Mohd Noor berkata ia tidak terjejas
kerana Anwar masih boleh membuat rayuan di Mahkamah Persekutuan.
"(Namun),
sesiapa sahaja yang akhirnya disabitkan oleh Mahkamah Persekutuan untuk
satu kesalahan yang serius dan tuduhan itu adalah satu kesalahan yang
serius, maka kerjayanya sebagai ahli politik atau profesion yang lain
akan berakhir," jelasnya.
Pada 7 Ogos 2008, Anwar didakwa di
Mahkamah Sesyen Kuala Lumpur atas tuduhan meliwat bekas pembantu
peribadinya Mohd Saiful Bukhari Azlan di sebuah unit kondominium Desa
Damansara, Bukit Damansara.
Bagaimanapun, pada 9 Jan 2012,
Mahkamah Tinggi Kuala Lumpur membuat ketetapan bahawa Anwar tidak
bersalah dan bersetuju melepas dan membebaskan beliau atas alasan tiada
keterangan yang menyokong keterangan mangsa.
Pada 20 Jan 2012,
Pejabat Peguam Negara memfailkan rayuan terhadap keputusan Mahkamah
Tinggi itu dan rayuan terhadap pembebasan Anwar dijangka didengar pada
12 dan 13 Feb ini di Mahkamah Rayuan. -